PETROL VE LPG KANUNUNDAKİ BAZI DEĞİŞİKLİKLER RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANDI / 01/03/2019
AKARYAKIT KAÇAKÇILIĞINA YÜKSEK CEZALAR GETİRİLDİ
Petrol Piyasası Kanunu’nun “idari para cezaları” başlıklı maddesi değiştirildi.
Buna göre, fiiller niteliği itibarıyla “düzeltme imkanı olan fiiller”, “düzeltme imkanı olmayan fiiller” ve “akaryakıt kaçakçılığı kapsamına giren fiiller” olmak üzere sınıflandırılacak. Akaryakıt kaçakçılığı kapsamına giren fiiller için yüksek cezalar öngörüldü.
Kaçakçılıkla ilgisi olmayan ve niteliği itibarıyla düzeltme imkanı bulunan mevzuat ihlalleri için soruşturma açma veya idari para cezası uygulanmadan önce ihtar müessesi getirilecek. İhtara rağmen mevzuata aykırı durumunu gidermeyenler için öncelikle geçici durdurma yapılacak, devamında düzeltmeyenler için soruşturma neticesinde idari para cezası uygulanacak.
İdari yaptırımlar; tedbirler, lisans iptalleri ve idari para cezalarından oluşacak. İdari para cezaları, tedbirler ve lisans iptallerinin uygulanması, kanunun diğer hükümlerinin uygulanmasına engel oluşturmayacak.
Petrol Piyasası Kanunu’na göre yapılan talep veya işlemlerde, kanuna karşı hile veya yalan beyanda bulunulduğunun tespiti halinde lisans iptal edilecek. Kaçak ürün ikmal edenlerin lisansı da iptal edilecek.
Teknik düzenlemelere uygun olmayan ürün ikmal edenler zararı tazmin etmekle yükümlü olacak. Teknik düzenlemelere uygun olmayan akaryakıt ikmali nedeniyle kullanıcıya verilen zarar ve hasarların tazmini hususu, lisans sahibi gerçek ve tüzel kişilerin lisanslarında ve sözleşmelerinde yer alacak. Mühürlemeye rağmen faaliyetlerini sürdüren kişiler ile suçun işlenişine iştirak eden yetkililer hakkında TCK’nin ilgili hükümleri uygulanacak.
Kanunla, Anayasa Mahkemesi kararları doğrultusunda düzenleme de yapıldı.
Buna göre, nitelikli fiiller daha ağır cezaya muhatap olacak şekilde fiili işleyenlerin, ekonomik kazançlarıyla orantılı olarak nispi idari para cezasını öngörecek şekilde idari para cezaları yeniden düzenlenecek. İdari para cezaları 110 bin lira ile 3 milyon lira arasında uygulanacak.
Bir fiilin iki yıl geçmeden aynı kişi tarafından tekrar işlenmesi halinde idari para cezaları iki kat olarak uygulanacak.
Verilen idari para cezalarına karşı yargı yoluna başvurulması, ilgili vergi dairesine idari para cezasına ilişkin banka teminat mektubu verilmesi durumu hariç tahsil işlemlerini durdurmayacak. Teminat mektubunun miktarı, türü, hangi şartlarda paraya çevrileceği ve diğer hususlar Kurumca belirlenecek. Ayrıca cezalar tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenecek.
Kanunla lisans sahipleri tarafından eksik harmanlanan her bir metreküp ürün için nispi oranda idari para cezası uygulanmasıyla, yaptırımların hakkaniyetli ve yükümlülüğe uyulması konusunda teşvik edici olması hedefleniyor.
Petrol Piyasası Kanunu kapsamında, kanunun yürürlüğe gireceği tarihten önce işlenen, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunca (EPDK) idari para cezası henüz uygulanmamış olan ve niteliği itibarıyla düzeltme imkanı bulunan fiiller için ihtar yapıldıktan sonra, sonuca göre gerekirse soruşturma açılabilecek.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla EPDK kararına bağlanmış ancak tahsilatı tamamlanmamış olan idari para cezaları, işlenen fiil için Petrol Piyasası Kanunu’yla daha düşük bir idari para cezası uygulanmasının öngörülmesi halinde ilgili vergi dairesince asgari maktu hadden tahsil edilecek. Kısmen veya tamamen tahsil edilen idari para cezalarının iadesi söz konusunu olamayacak.
Kaçak akaryakıtla mücadele ile ilgili düzenlemenin kanuna eklendiği tarih olan 11 Nisan 2013 tarihinden önce kira sözleşmesi veya benzeri şekilde kullanım hakkı devredilerek lisanslandırılmış tesislerde kaçakçılık fiiline mal sahibinin karışmadığı hallerde tesise ilişkin kısıtlamalar kaldırılacak.
Böylelikle kaçakçılık fiillerine ilişkin yürütülen adli ve idari süreçlerde herhangi bir aksama oluşturmaksızın söz konusu tesislerin tekrar lisanslandırılarak petrol piyasası faaliyetlerine dahil edilmesi ve ekonomiye kazandırılması ve mal sahiplerinin kendilerinden kaynaklanmayan durum yüzünden oluşan mağduriyetlerinin giderilmesi amaçlanıyor.
Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamındaki lisans sahibi kişilerin, ikincil mevzuata veya lisans hükümlerine ve EPDK kararlarına aykırı davranması halinde, Kurul tarafından belirlenen niteliği itibarıyla düzeltme imkanı olan fiiller için 30 gün içinde aykırılığı giderecek. Aksi halde geçici durdurma yapılabileceği ihtar edilecek. Verilen ihtar süresi sonunda mevzuata aykırı durumu devam ettirenlerin ilgili piyasa faaliyeti, 60 gün süreyle geçici olarak durdurulacak.
Niteliği itibarıyla düzeltme imkanı olan fiilin tespit tarihinden itibaren 2 yıl içinde tekrar edilmesi halinde ise ihtar işlemi uygulanmaksızın ilgili piyasa faaliyeti 60 gün süreyle geçici olarak durdurulacak.
Geçici durdurma süresi sonunda da tespit edilen aykırılıklar giderilmezse faaliyetin durdurulmasına devam edilerek, soruşturma başlatılacak ve gerekli idari yaptırımlar uygulanacak. Geçici durdurma sonrasında, mevzuata aykırı durumun ortadan kalkması halinde geçici durdurma hali sona erdirilecek.
Mevzuata, lisans hükümlerine ve EPDK kararlarına aykırı davranılması halinde, niteliği itibarıyla düzeltme imkanı olmayan fiiller ile Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nda belirtilen akaryakıt kaçakçılığına ilişkin fiiller için ilgililer hakkında EPDK tarafından doğrudan idari soruşturma başlatılarak, gerekli yaptırımlara karar verilecek.
Lisans sahibinin ilgili piyasa faaliyeti, niteliği itibarıyla düzeltme imkanı olmayan ve kötü niyet veya tehlikeli eylem sonucunu doğuran fiilleri nedeniyle EPDK tarafından geçici olarak durdurulabilecek.
Lisans almaksızın lisansa tabi bir faaliyet gösterildiğinin tespiti halinde tesisler, lisans alınıncaya veya lisans gerektirmeyen faaliyet gösterecek hale getirilinceye kadar mühürlenecek ve ilgililer hakkında soruşturma başlatılacak.
OTOGAZ İSTASYONLARINA YÖNELİK YAPTIRIMLAR
Lisansa tabi faaliyetlerin lisans alınmaksızın yapılması, eşit durumdaki alıcılara (kategorilere),eşit hak ve yükümlülük tanıma, farklı şartlar uygulamama hükmünün ihlal edilmesi, sahip olunan lisansın verdiği haklar dışında faaliyet gösterilmesi durumlarında, otogaz bayilik faaliyetinde bulunanlar dışındaki sorumlulara, 500 bin liradan az olmamak ve 10 milyon lirayı geçmemek üzere ceza verilecek.
Lisans alınmaksızın bayilik faaliyetinin yapılması, otogaz bayilik lisansı sahiplerince lisansın verdiği haklar dışında faaliyet gösterilmesi durumlarında da sorumlulara, 100 bin liradan az olmamak ve 500 bin lirayı geçmemek üzere ceza uygulanacak.
PETROL STOKU TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Petrol Piyasası Kanunu’nun ilgili maddesi uyarınca ulusal petrol stoku tutma yükümlülüğü bulunan lisans sahiplerine, tespit tarihinde eksik tutulan her bir ton ürün için 250 lira ceza verilecek. Eksik tutulan stok miktarının hesabında ton küsuratı dikkate alınmayacak. Bu kapsamda uygulanan para cezası, ulusal petrol stokunun tamamlayıcı kısmının finansmanı için kullanılacak.
Ceza uygulanan bir fiilin 2 yıl geçmeden aynı kişi tarafından tekrar işlenmesi halinde idari para cezaları 2 kat artırılarak uygulanacak.
Petrol Piyasası Kanunu’nun “petrol stokları” başlıklı maddesinin hükümlerine göre yürütülen idari işlemler, lisans sahibinin EPDK’ye bildirdiği Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) adresine tebliğ edilecek. Söz konusu kuruma bildirilen KEP adresine tebligatın zorunlu bir sebeple yapılamaması halinde kuruma bildirilen adrese yapılan bildirim tebligat yerine geçecek.
Petrol Piyasası Kanunu kapsamında verilen para cezaları tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içinde ödenecek. Süresinde ödenmeyen idari para cezaları, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri gereğince tahsil edilmek üzere ilgili vergi dairesine gönderilecek.
Kanunla, LPG Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a geçici madde eklendi.
Buna göre, maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce işlenen ve EPDK tarafından idari para cezası henüz uygulanmayan ve niteliği itibarıyla düzeltme imkanı bulunan fiiller için lisansı devam edenlere, mevzuata aykırı durumlarını giderebilmeleri için imkan tanınacak, giderilmemesi halinde ise soruşturma açılacak.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla EPDK kararına bağlanmış ancak tahsilatı tamamlanmamış olan idari para cezaları, işlenen fiil için LPG Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile beraber daha düşük bir idari para cezası uygulanmasının öngörülmesi halinde, ilgili vergi dairesince asgari maktu hadden tahsil edilecek. Kısmen veya tamamen tahsil edilen idari para cezaları iade edilmeyecek.